Konsekwencją przegranej przez Niemcy I wojny światowej było narzucenie postanowień traktatu wersalskiego, powszechnie odbieranego jako hańbiący i niesprawiedliwy. Stało to się impulsem do upamiętnienia doznanych krzywd oraz pokazania siły wspólnoty, zwłaszcza w obliczu trudnej sytuacji gospodarczej i politycznej. Taką formą m.in. były pomniki, które zaczęły powstawać jeszcze przed zakończeniem działań wojennych i już wkrótce były stałym elementem krajobrazu kulturowego Warmii i Mazur. Niestety po roku 1945 większość z nich uległa zniszczeniu lub przekształceniu, dlatego pomnik w Nowych Włókach jest wyjątkowym elementem.

Monument ustawiony jest w centrum wsi przed kościołem, ufundowali go w 1928 roku bracia Franz, Bernhard i Karl Schacht. Pomnik wybudowano na rzucie kwadratu z ciosów granitowych o trzech warstwach, górna część zwęża się ku górze na kształt ostrosłupa o ściętym wierzchołku zakończonego granitowym krzyżem. W części frontowej znajduje się tablica z nazwiskami 37 poległych poprzedzona nagłówkiem "Es starben den Heldentod im Weltkriege 1914-18 aus Neu-Vierzighuben u. Gradtken" - "Bohaterom poległym w czasie wojny światowej 1914 - 1918 z Nowych Włók i Gradek". Pomnik jest w bardzo dobrym stanie, jednym z lepiej zachowanych na tym terenie.