Klasztor – sanktuarium Świętego Krzyża na Łyścu (Łysej Górze) ma swoją długą historię zaczynającą się w XI w. Około 1135 r. na to wzniesienie przybyli benedyktyni z włoskiego klasztoru na Monte Cassino. Zakonnicy byli gospodarzami na Łysej Górze do kasacji zakonu w 1819 r. Dziś sanktuarium jest miejscem pielgrzymek wiernych i celem turystycznych wycieczek.

Według przekazów historycznych przed przybyciem benedyktynów na Łysą Górę istniała tutaj niewielka romańska świątynia. Ufundowała ją najprawdopodobniej Dobrawa, żona księcia polskiego Mieszka I. Wraz z rozwojem klasztoru i budową kaplicy Świętego Krzyża kościółek rozebrano. Dziś w miejscu, gdzie stał, znajduje się drewniana kapliczka nazywana kapliczką Dąbrówki. Otwarty od frontu obiekt mieści ołtarzyk ozdobiony przez pielgrzymów i turystów obrazkami, krzyżami i różańcami. Ciekawostką jest zwyczaj zostawiania w kapliczce kijów, którymi wspierają się po drodze zmierzający do klasztoru turyści.