Nowa Słupia

Święty Krzyż - najstarsze sanktuarium na ziemiach polskich

Data założenia klasztoru benedyktynów na Łysej Górze nie jest znana. Tradycja benedyktyńska utrwalona przez opata Katarzynkę w monografii Powiesi Rzeczy Istej, a powtórzona przez Długosza w Dziejach Polski, przypisuje fundacje Bolesławowi Chrobremu w 1006 roku. Natomiast opat Maciej z Pyzdr (2 połowa XV w.) umieścił notatkę na marginesie Rocznika Świętokrzyskiego, że klasztor na Łysej Górze został założony w 1020 roku (M.P.H. tom El, str. 57). Fakt założenia klasztoru został ujęty w poetyckie opowiadanie o św. Emeryku.

Więcej znajdziesz w Polska Niezwykła świętokrzyskie

Ciekawym faktem jest że część sanktuarium w latach 1884-1939 została wykorzystana jako więzienie, które dzięki surowym warunkom zyskało miano najcięższego wówczas więzienia w Polsce. Odsiadywał tu karę min.Stefan Bandera za udział w zamachu na ministra Pierackiego w 1934 roku(granat86)

Klasztor Świętego Krzyża stoi na Łyścu (596 m n.p.m.), zwanym również Łysą Górą, drugim co do wielkości masywem Gór Świętokrzyskich. Niektóre szczyty i niezalesione partie stoków Łyśca pokryte są wielkimi rumowiskami skalnymi, zwanymi gołoborzami. Zabudowania klasztorne znajdują się na jednym z gołoborzy, tworzącym dość rozległą równinę nieco poniżej szczytu w kierunku wschodnim. Klasztor usytuowany na dużej wysokości, na otwartej przestrzeni, odgrywa znaczącą rolę w krajobrazie, górując nad całą okolicą. Wzgórze opada stromo w kierunku wschodnim, czyli w stronę Nowej Słupi, kończy się urwiskiem od północy oraz łagodnie schodzi ku stronie południowo-zachodniej.(madzikmb)

Pierwszy kościół na Łyścu pod wezwaniem Trójcy Przenajświętszej wzniesiony został przez Dąbrówkę w okresie chrztu Polski. Uległ on zniszczeniu. Do rotundy zbudowanej za czasów Mieszka I dobudowano w XII w. prostokątną nawę, tak że rotunda spełniała rolę prezbiterium z głównym ołtarzem.(madzikmb)

Promocje w naszym sklepie

Wskazówki

Sanka poniedziałek, 19 grudnia 2011, 21:55

Dojazd do klasztoru samochodem do płatnego parkingu w miejscowości Szklana Huta, dalej drogą około 2 km pieszo, kolejką, lub wozem.
Dojazd samochodem do miejscowości Nowa Słupia gdzie zatrzymujemy się na płatnym parkingu. Następnie pieszo około 1 godz. tzw. "Drogą Królewską" - niebieskim szlakiem.

megaclaudio wtorek, 17 stycznia 2012, 21:42

19 czerwca 1410 roku sanktuarium łysogórskiego Świętego Krzyża nabożnie odwiedził krół Władysław II Jagiełło. Działo się to tuż po rozpoczęciu "wyprawy pruskiej", której punktem kulminacyjnym była victoria na polach Grunwaldu. Powierzone Bogu modlitwy o sprawiedliwy wyrok konfliktu widać zostały wysłuchane.

Jerzy_Zmihorski_stary wtorek, 08 maja 2012, 17:17

Według przekazów,"Kapliczka Dąbrówki"na skraju Polany Bielnik,została wzniesiona w miejscu niewielkiej romańskiej rotundy lub drewnianego kościółka,który prawdopodobnie był pierwszą chrześcijańską świątynią na św.Krzyżu (Łyścu). Ufundowana ona była w X wieku,przez żonę Mieszka I - Dobrawę,jeszcze przed powstaniem opactwa Benedyktynów.

antosh niedziela, 25 stycznia 2015, 21:19

Aktualnie (21.01.2015) kościół jest niedostępny do zwiedzania z powodu wymiany posadzki. W dawnej aptece mieści się kawiarenka, w której można m.in. nabyć nalewkę oblata.

sonia27 środa, 08 kwietnia 2015, 14:38

We wrześniu 2014 roku otwarto odbudowaną po stu latach ponad 30-metrową wieżę klasztoru na Świętym Krzyżu. Została odtworzona na podstawie starych fotografii i rycin.Odbudową tej barokowej wieży zajęła się firma Furmanek Renewal z Daleszyc.
Z zewnątrz wygląd wieży został odwzorowany najdokładniej, jak to było możliwe. W środku jednak zamontowano nową klatkę schodową.

Wejście na platformę widokową wieży Bazyliki Mniejszej na Świętym Krzyżu to koszt 5 zł . Ofiara ma wspomóc utrzymanie obiektu i inne klasztorne inwestycje.
Wstęp od poniedziałku do piątku od godziny 9.00 do 17.00 i w niedziele od 9.30 do 18.00.