Po łódzkim fabrykancie Ferdynandzie Koenigu (Königu) do naszych czasów zbyt wiele się nie zachowało. Jedynie dawne założenie parkowo-ogrodowe, dwie wille i wspomnienia… po cegielniach i fabrykach, w miejscach po których dziś stoją inne obiekty. Jedna z fabryk i znajdowała się w pobliżu posiadłości…
Ferdynand Koenig po przybyciu do Łodzi nabył nieruchomość położoną wówczas we wsi Nowe Rokicie, sięgającą po wieś Stare Rokicie (Rokicie włączono w granice administracyjne Łodzi w trzech ratach: w 1907, w 1915 oraz 1940/1946) o powierzchni 10 morg; 19 prętów (informacja i jednostki miary z 1887 r.). Jej położenie dziś możemy ograniczyć w przybliżeniu ulicami: Pabianicką, Cieszkowskiego i Rogozińskiego (obejmuje ul. Tagore). Na owej parceli powstały w/w wille oraz przędzalnia odpadków bawełnianych. Znajdowała się ona w miejscu gdzie dziś stoją bloki osiedla Nowe Rokicie (w połowie długości ul. Tagore – lewa i prawa strona osiedla - idąc do ul. Cieszkowskiego).
Fabryka została wzniesiona w roku 1885 według projektu inżyniera technologa Aleksego Mitropolskiego. Główny budynek fabryki był pokryty dachem szedowym (w przekroju dach w kształcie zębów z oknami zapewniającymi naturalne oświetlenie). Powstała również zabudowa nieodzowna w funkcjonowaniu przędzalni oraz komin. Zakład zatrudniał około 110 robotników i był wyposażony w silnik o mocy 120 KM.
Po śmierci Koeniga (ur. 26.09.1849; zm. 7.01.1917) fabryka przeszła w ręce jego sukcesorów, tj. Teodora Klaudiusza, Ryszarda Leonarda, Brunona Rajmunda i Wojciecha Wincentego (wszyscy Koenig). Prawdopodobnie był to początek końca dzieła nestora. W okresie międzywojennym Koenigowie oprócz własnej produkcji dzierżawili pomieszczenia innym firmom. Funkcjonowały tu m.in.: wytwórnia chemiczna „Arpot”, skład piwa i wytwórnia lemoniady Edwarda Lorenca, wytwórnia kwasu mlekowego Hermana Rabinowicza, odlewnia metali Czesława Fijałkowskiego, mechaniczna wytwórnia barwników Hamera Majlecha „Barwazot”, mechaniczny zakład ślusarski Brunona Koeniga i A. Szejnerta, kawiarnia Karola Nowackiego. Sukcesorowie z powodu kłopotów finansowych, prawdopodobnie w celu ratowania firmy byli zmuszeni do wzięcia kredytu dyskontowego w wysokości 10.000 zł. Niestety, firma w kwietniu 1931 r. zbankrutowała. Jej zadłużenie wobec wierzycieli wynosiło 350.000 zł. …
Dziś nie ma śladu po fabryce, ostatnie z elementów jej zabudowy wyburzono w latach 60. XX w. podczas budowy osiedla mieszkaniowego Nowe Rokicie.
Druga fabryka Koeniga, a dokładnie Apretura i Farbiarnia Towarów Wełnianych i Półwełnianych znajdowała się przy ul. Rzgowskiej 48. Być może obecne budynki to część pozostałości po dawnym zakładzie. Nie zachowały się do naszych czasów nawet najmniejsze ślady po parowej cegielni Koeniga, założonej w 1869 r. przy dzisiejszej ul. Myśliwskiej 29 (dziś teren osiedla mieszkaniowego) oraz ręcznej cegielni w dawnej osadzie Nowe Chojny pod Łodzią. Nie przetrwał również dom czynszowy znajdujący się bez mała vis a vis willi Koeniga, został rozebrany w 1980 r.
Ot i to taka, krótka historia zabudowy fabrycznej łódzkiego przedsiębiorcy Ferdynanda Koeniga, który kiedyś przybył do „Ziemi obiecanej”…
Źródła informacji: „Leksykon Łódzkich Fabryk” – Witold Kowalski, „Łódzkie wille fabrykanckie” – Krzysztof Stefański, Szukajwarchiwach.pl, Mapy Historyczne Łodzi, Czas Kalendarz na 1910 r.