Góry Świętokrzyskie były w czasie II wojny światowej terenem działania wielu oddziałów konspiracyjnych polskich sił zbrojnych. Ich żołnierze wspomagani przez tutejszych mieszkańców toczyli z okupantami nieustanną walkę. Niemcy w odwecie uciekali się do terroru i zbiorowych mordów. Dziś w wielu miejscach znaleźć można poświęcone ich ofiarom pomniki.

Żołnierze ZWZ-AK stacjonujący w Świętej Katarzynie oraz jej mieszkańcy przeżyli w dniach 1-26 czerwca 1943 r. niemiecką akcję pacyfikacyjną. Hitlerowscy żandarmi zamordowali w tych dniach około 80 osób. Egzekucje miały miejsce na skraju lasu leżącego obok wsi. Zamordowanych grzebano w zbiorowych mogiłach.

Pamięci ofiar hitlerowskiego terroru poświęcono pomnik przy wejściu na szlak prowadzący na Łysicę. Odsłonięty w 1972 r. kamienny pomnik posiada napis głoszący: "Wieczna cześć i chwała rodakom z najbliższych okolic zamordowanym przez faszystów hitlerowskich w roku 1943". Fundatorem pomnika było społeczeństwo Kielecczyzny.