Poznań w czasie II wojny światowej był jednym z miast-twierdz w niemieckim systemie obrony. Na początku 1945 r. rozpoczęła się zimowa ofensywa Armii Czerwonej. Jej oddziały dotarły do Poznania 22 stycznia i rozpoczęły walki o jego wyzwolenie. Liczne niemieckie siły zgromadzone w fortach twierdzy stawiły zdecydowany opór nacierającym oddziałom radzieckim wspieranym przez ludność Poznania. Po ponad miesięcznych bojach 23 lutego zdobyto Cytadelę, doprowadzając Niemców do kapitulacji.

W czasie walk o stolicę Wielkopolski zginęło kilka tysięcy czerwonoarmistów. W kwietniu 1945 r. podjęto decyzję o przeniesieniu ciał poległych żołnierzy w walkach o Poznań na cmentarz utworzony na stokach Cytadeli. Spoczęło tutaj 5828 oficerów i żołnierzy radzieckich w 460 mogiłach: w 145 grobach pojedynczych i 315 zbiorowych. Oprócz poległych w Poznaniu, ostatnie miejsce spoczynku znaleźli tu pochowani wcześniej w okolicach Poznania oraz na Wale Pomorskim. Do Poznania przeniesiono też szczątki części poległych w walkach o Szczecin.

Centralnym punktem nekropolii, nazywanej Cmentarzem Bohaterów Radzieckich, jest 22-metrowy obelisk z płaskorzeźbami. Po bokach jego podstawy znajdują się tablice z rozkazem Stalina wydanym z okazji zdobycia Poznania.