I wojna światowa nie była zaskoczeniem na terenach administrowanych przez władze niemieckie, z których znaczna część dorosłych mężczyzn - później zmobilizowana - walczyła na różnych jej frontach. Pokonanie przez aliantów Cesarstwa Niemieckiego w 1918 r. przyczyniło się do ożywienia nadziei mieszkających na Śląsku Polaków o powrocie do niepodległego państwa, co inspirowało ich do podejmowania konspiracyjnych działań w kierunku tworzenia różnych formacji konsolidujących.

W tych samych latach również we wsi Moszczenica koło Jastrzębia rozpoczęły się wiece agitacyjne prowadzone przez agitatorów z Rybnika i Wodzisławia, na których inicjowano zakładanie polskich organizacji. Powstało m.in.: Towarzystwo Polek, Chór „Lutnia” oraz Gniazdo Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”, które krzewiły polskość na tych ziemiach. Większość członków moszczenickiego Gniazda „Sokół” w kwietniu 1919 r. wstąpiła do utworzonej w Jastrzębiu przez braci Witczaków komórki Polskiej Organizacji Wojskowej i złożyła uroczystą przysięgę, a później brała udział w walkach powstańczych pod Godowem i na Górze św. Anny.

Podczas jednej z pierwszych akcji I powstania śląskiego we wsi Moszczenica powstańcy, oczekujący na stanowiskach na sygnał do podjęcia działania, zostali zdradzeni i aresztowani przez Niemców. W dniu 20 sierpnia 1919 r. powstańców Wodeckiego, Kupsza, Cnotę, Bronnego i Grzonkę żołdacy z Grenschutzu w sposób bestialski zamordowali koło nasypu kolejowego i ciała pozostawili na pastwę losu. Mieszkańcy, oddając honory, pochowali ciała w okazałym grobowcu na cmentarzu przy kościele św. Katarzyny w Jastrzębiu-Zdroju, a w miejscu mordu postawili symboliczny pomnik.