Kościół pw. Świętej Katarzyny Aleksandryjskiej i Opatrzności Bożej w Jastrzębiu-Zdroju ma długą i bardzo interesującą historię. Z jego powstaniem wiąże się legenda mówiąca o szlachcicu zaatakowanym przez dziki podczas polowania, który w obliczu śmierci przyrzekł, że jeżeli wyjdzie z opresji i przeżyje, to w miejscu zdarzenia wybuduje kościół. Szczęśliwym zbiegiem okoliczności szlachcicowi nic się nie stało, udało mu się uciec oraz wyszedł szczęśliwie z opałów - i dotrzymując słowa, postawił drewniany kościół.
Pierwsze wzmianki o świątyni na górce w Jastrzębiu Górnym pochodzą z 1376 r. Stał tu drewniany, kryty gontem kościół pw. Świętej Katarzyny Aleksandryjskiej i dzwonnica z trzema dzwonami otoczone parafialnym cmentarzem. Kościół cieszył się dużym uznaniem, ponieważ pomalowane, odeskowane wnętrza i podłoga wyłożona cegłami wprowadzały atmosferę powagi, a równocześnie ciepła. Miał dwa ołtarze, główny - poświęcony patronce św. Katarzynie Aleksandryjskiej - oraz boczny. W niewyjaśnionych okolicznościach spłonął 26 czerwca 1811 r. Z pożogi uratowano organy, stacje Drogi Krzyżowej oraz obraz Opatrzności Bożej, który stał się relikwią świątyni.
Bezpośrednio po zdarzeniu parafianie podjęli budowę nowego, lecz ze względu na brak środków tymczasowego kościoła mającego zastąpić dotychczasowy w zapewnianiu posług religijnych. Wybudowano budowlę murowaną opartą o tzw. pruski mur, co pozwoliło wykorzystać uratowane z rozbiórki spalonego kościoła drewno. Świątynia otrzymała wezwanie poprzedniej i funkcjonowała przez 14 lat. Współcześnie istniejący kościół zaczęto budować w 1821 r. i dzięki fundacji śląskiego rodu arystokratycznego Strachwitzów został oddany do użytku w 1825 r. Powstała świątynia o wymiarach „…50 m długości i 26 m szerokości…” i posiadająca „…4 dzwony i zegar na wieży…”, która od samego początku była świadkiem tragicznych zdarzeń. W momencie rozbiórki starej budowli, przed przystąpieniem do budowy nowej zginął 12-letni parafianin, co upamiętnia krzyż znajdujący się na chodniku przed wejściem do kościoła.
Pod koniec lat 50. XIX w. w okolicy panowała epidemia, która pochłonęła 300 parafian. Na początku I wojny światowej władze pruskie zajęły na poczet potrzeb wojskowych trzy dzwony kościelne; pozostawiono jeden pęknięty. Na skutek działań wojennych spalono należącą do parafii szkółkę parafialną, tzw. Kistrówkę. W 1917 r. z powodu ubóstwa okolicę ponownie dotknęła epidemia - czerwonki, pochłaniając 35 ofiar.
W 1939 r. przechodzący w pobliżu front wojenny oszczędził kościół, zaś na początku działań zbrojnych ucierpiały budynki gospodarcze, gdzie bronili się ułani Wojska Polskiego. Z polecenia administracji niemieckiej dotychczasowy proboszcz zmuszony był odejść, wnętrza pozbawiono jakichkolwiek polskich akcentów, pozostawiono jedynie obraz Opatrzności Bożej z polskim wezwaniem, rozebrano stojący na cmentarzu pomnik powstańców śląskich i po raz kolejny zarekwirowano na cele zbrojeniowe dzwony kościelne. Okupant, wprowadzając swoje rządy, zaprowadził terror, w wyniku którego zginęło wielu mieszkańców. Podczas nalotu na Jastrzębie 15 lutego 1945 r. zrujnowano dach, wieżę i sklepienie kościoła. Wschodnia ściana zniszczona została w wyniku ostrzału artyleryjskiego. Jednym słowem - pozostała ruina wymagająca odbudowy.
Cmentarz przykościelny paradoksalnie stał się miejscem spoczynku leżących niedaleko siebie: ofiar - idących z Auschwitz do Wodzisławia uczestników Marszu Śmierci, których SS-mani zamordowali w okolicach kościoła; wyzwolicieli - żołnierzy armii radzieckiej poległych podczas walk wyzwoleńczych, a także okupantów - niemieckich żołnierzy poległych w walkach na terenie miasta.
Bezpośrednio po wojnie dzięki ofiarności parafian oraz z subwencji instytucji państwowych kościół odbudowano, uporządkowano otoczenie, wyremontowano i odrestaurowano cmentarz. W XX w. - w związku z odkryciem złóż węgla i budową kopalni - nastąpiła znaczna rozbudowa miasta, a co za tym idzie - wzrosła liczba mieszkańców, a tym samym parafian. Obecnie wzniesiona w 1825 r. w stylu barokowo-klasycystycznym świątynia nadal funkcjonuje i spełnia swoje powołanie.