Wacław z Szamotuł, zwany też Szamotulczykiem, poeta i jeden z najwybitniejszych kompozytorów polskiego renesansu, urodził się ok. 1520 r. w Szamotułach. W latach 1547-1555 był nadwornym kompozytorem i kapelmistrzem króla Zygmunta Augusta , a od ok. 1557 r. był na dworze Michała Radziwiła Czarnego na Litwie. Zmarł ok. 1560 r. prawdopodobnie w Pińczowie. Już w 1947 r., zaledwie 2 lata po zakończeniu wojny, mieszkańcy Szamotuł uhonorowali swego najsłynniejszego krajana, stawiając pomnik. Pomnik w kształcie obelisku wg projektu profesora rzeźby na PWSP w Poznaniu Bazylego Wojtowicza (1899-1985) stanął na placu przed barokowym kościołem pw. św. Krzyża. Na pomniku wyryta jest data śmierci Wacława – 1572, ale większość źródeł podaje przypuszczalną datę – 1560.