Miasto dawniej było twierdzą, otoczona wysokimi murami, z licznymi bramami, zbudowane wg idealnego planu Bernarda Morando. Obecnie zabytkowe mury doczekały się remontu, utworzono tu liczne muzea, miejsca spacerowe.Warto wpaść do miasta, i pospacerować wśród starych elementów obronnych, przekroczyć bramy, obejrzeć przepiękne Stare Miasto z Ratuszem. Zaczynamy na ulicy Łukasińskiego, od Nowej Bramy Lubelskiej, za nią znajduje się amfiteatr i pomnik króla Dawida. Idziemy wzdłuż ulicy, w lewo, stojąc tyłem do bramy, w kierunku nadszańca VI- tu wita nas trasa podziemna, a i po murach nadszańca warto zrobić spacer. Dalej w lewo- cela Waleriana Łukasińskiego przy Starej Bramie Lwowskiej, przejście przez jezdnię- Nowa Brama Lwowska, a na wprost kościół franciszkanów- dawne Kino Stylowy. Idziemy ulicą Kościuszki , a potem w prawo na Wielki Rynek. Na Rynku znajdują się przepiękne kamienice, ratusz, a przy Ratuszu, po prawej stronie, stojąc twarzą, w kolorowych kamienicach Ormiańskich mieści się Muzeum i trasa podziemna. Warto zobaczyć.Z tyłu ratusza jest Rynek Solny, w prawo z Rynku Solnego- Synagoga, w lewo- Akademia zamojska, a jak miniemy akademię Zamojską, dojdziemy do ulicy Królowej Jadwigi, prawie na wprost Starej Bramy lubelskiej, przy której mieści się pomnik poświęcony Dzieciom Zamojszczyzny. Stąd idziemy w lewo, w kierunku pomnika Jana Zamoyskiego. Trudno nie zauważyć założyciela miasta , siedzącego dumnie na koniu. Z tyłu Starej Bramy Lubelskiej, po lewej stronie znajduje się kojec, w tyłu pomnika Jana Zamoyskiego znajduje się Pałac Zamoyskich, obecnie gmach Sądu, a dalej w lewo zobaczymy katedrę Zmartwychwstania Pańskiego, z wysoka dzwonnicą, służącą także turystom jako punkt widokowy. Zaglądamy do katedry, zwiedzamy, a potem schodzimy dalej w lewo, w kierunku Bramy Szczebrzeskiej, ale nie mijamy jej, tylko przed nią skręcamy w prawo, w kierunku Muzeum Fortyfikacji i Broni w Arsenale i szańcu przy ulicy Zamkowej.Gratka dla miłośników militariów, ale nie tylko- ciekawa lekcja historii.I tu kończymy trasę dla dzieci. Pozostała jeszcze Rotunda, ponure miejsce kaźni w czasie II wojny światowej. Mijamy Bramę Szczebrzeską, wartownię po prawej, idziemy przez część spacerową, obok parkingu dla samochodów nieco w prawo, dochodzimy do szosy, mijamy tory kolejowe, i znajdujemy się w pobliżu tego ponurego miejsca, naznaczonego krwią niewinnych ofiar. Wokół Rotundy znajduje się cmentarz wojenny, a cele we wnętrzu są udostępnione dla zwiedzających. Wracamy tą samą droga, jeśli nam wystarczy czasu, możemy odwiedzić multimedialną fontannę na Rynku Wodnym , przy Żeromskiego, obejrzeć pobliską kulę armatnią w ścianie ,przy Bazyliańskiej, aż wreszcie usiąść w podcieniach w jednej z licznych rynkowych restauracji, i pijąc herbatę, wsłuchać się w odgłosy tego pięknego, zabytkowego miasta. A jak komuś czasu wystarczy, może wpaść do Zoo, jedynego w okolicy, pojechać na piękne Roztocze. Ale to już inna wycieczka.