Mimo ogromnego rozwoju Poznania, zwłaszcza w kierunku zachodnim, wytyczony w połowie XIII w. rynek Starego Miasta nadal pełni ważne funkcje handlowe, reprezentacyjne i kulturalne. Dominującym akcentem jest tutaj oczywiście niepowtarzalny renesansowy ratusz, ale także wokół niego znajduje się wiele obiektów zabytkowych i historycznych, które nadają temu ciekawemu miejscu specyficzny klimat.

Przed ratuszem warto zobaczyć kopię pręgierza z figurą "egzekutora sprawiedliwości" na szczycie, przy którym wykonywano często stosowane w dawnym sądownictwie kary "na honorze". Obok znajduje się malownicza rokokowa fontanna Prozerpiny, w 1776 r. ustawiona na miejscu dawnej studni. Analogiczne fontanny z figurami bóstw greckich - Apollina, Posejdona i Marsa - wzniesiono współcześnie w pozostałych trzech narożnikach rynku.

Na tyłach ratusza, przed zrekonstruowanym po II wojnie światowej wysokim budynkiem dawnej Wagi Miejskiej (obecnie Urząd Stanu Cywilnego), znajduje się jeszcze jedna studnia, na której w 1915 r. ustawiono rzeźbę poznańskiej Bamberki w charakterystycznym stroju ludowym (Bambrzy to potomkowie osadników z okolic Bambergu, sprowadzeni do Poznania w XVIII w.). Najokazalszym pomnikiem na rynku jest figura św. Jana Nepomucena, patrona "od powodzi", która przypomina o tym, że w przeszłości Poznań, usytuowany na niskim brzegu Warty, wielokrotnie był zalewany przez jej wody. Siedzące u stóp świętego aniołki - jeden z kluczem, drugi z palcem na ustach - przypominają, że ten żyjący w XIV w. wikariusz biskupa Pragi jest czczony przede wszystkim jako patron tajemnicy spowiedzi, której zachowanie stało się przyczyną jego męczeństwa.

Środek rynku był przez stulecia zabudowany kramami handlowymi, z których do dzisiaj zachowały się tylko tzw. domki budników, czyli wąskie kamieniczki z podcieniami, obecnie okupowanymi przez sprzedawców pamiątek. Na miejscu zniszczonych sukiennic stoi wzniesiony po wojnie brzydki socrealistyczny pawilon, należący do Wielkopolskiego Muzeum Wojskowego. Obok niego znajduje się klasycystyczny budynek dawnego odwachu, czyli siedziby straży miejskiej, mieszczący Muzeum Powstania Wielkopolskiego (1918-1919).

Kamienice wokół rynku, należące niegdyś do najbogatszych kupców, lekarzy i złotników, to żywa kronika poznańskiej historii. Co ciekawe, najokazalsza wśród nich nie jest jednak siedziba mieszczańska, lecz klasycystyczny pałac Działyńskich (nr 78), czyli miejska rezydencja jednego z najznakomitszych wielkopolskich rodów szlacheckich.