W okolicach Łukowa ziemia skrywa niezwykłą osobliwość geologiczną unikalną w skali Europy, a nawet świata. Wśród typowych polodowcowych glin zwałowych płytko pod powierzchnią ziemi występują izolowane płaty czarnych iłów z okresu jury. Są znacznie starsze od otaczających je glin, ich wiek ocenia się na ok. 165 mln lat! Przypuszcza się, że lądolód przemieścił je pod Łuków z północnej Europy, być może z rejonu dzisiejszej Estonii. Iły odbyły transport niemal nienaruszone. Zawierają ogromne ilości jurajskich skamieniałości (m.in. amonitów), które zachowały się w doskonałym stanie. Są obiektem kolekcjonerskich poszukiwań.

Najbardziej znana z kier łukowskich, odkryta pod koniec XIX w., była od dawna eksploatowana przez cegielnię. Obecnie poszukiwacze skamieniałości mogą penetrować nieczynne już wyrobiska przy wyjeździe z miasta w stronę Żelechowa. Teren porosła już jednak roślinność, a doły poeksploatacyjne wypełniła woda. Inną z kier, położoną w pobliżu przedmieścia Zimna Woda, objęto ochroną rezerwatową.

Osobliwe skamieniałości można zobaczyć w jednej z sal łukowskiego Muzeum Regionalnego, które mieści się w XVIII-wiecznym Konwikcie Szaniawskich, w centrum miasta (czynne od poniedziałku do piątku w godz. 8.00-16.00).