Samochodem po grzbiecie Gór Bystrzyckich
W czeskich Górach Orlickich, w odległości 2-3 km od granicy państwowej przebiega ciąg świetnie zachowanych schronów bojowych. Zbudowane na krótko przed II wojną światową, miały zabezpieczyć Czechosłowację przed niemieckim atakiem od strony Kotliny Kłodzkiej, która klinem wrzynała się w jej terytorium (przed 1938 r. granica czechosłowacko-niemiecka w tej części Sudetów przebiegała identycznie jak dzisiejsza granica czesko-polska). Sudeckie umocnienia składały się z grup warownych z potężnymi, rozbudowanymi pod ziemią schronami. Uzupełniały je dodatkowe linie schronów ciężkich i lekkich oraz stałe zapory przeciw czołgom.
W zgodnej opinii specjalistów umocnienia były nie do pokonania, ale, jak wiemy, Niemcy wcale nie musieli ich pokonywać. Drogą zabiegów dyplomatycznych jesienią 1938 r. zajęli je bez walki razem z obszarem Sudetów, odebranym Czechosłowacji na mocy postanowień układu monachijskiego.
Ciekawe, jaki przebieg miałaby wojna we wrześniu 1939 r., gdybyśmy mieli podobne umocnienia np. pod Mławą czy Częstochową? Niemiecką odpowiedzią na czeskie umocnienia była budowa turystyczno-strategicznej Drogi Sudeckiej. W zamierzeniach miała przebiegać wzdłuż całych Sudetów, ale zbudowano tylko kilka jej odcinków.
Jednym z nich jest szosa Kudowa-Zdrój - Międzylesie, nazywana czasem Autostradą Sudecką (droga wojewódzka nr 389). To wąska prawdziwie górska droga. Przebiega przez leśne ostępy wspinając się na grzbiety Gór Bystrzyckich.
W niektórych miejscach, jak np. na szczycie Jedlnika, ponad Gniewoszowem warto zrobić przerwę w podróży, by poobserwować wprost z drogi niezrównane widoki Kotliny Kłodzkiej i Masywu Śnieżnika. Na Jedlniku w 2003 r. postawiono głaz z tablicą upamiętniającą Odsiecz Wiedeńską. Podobno zwycięskie oddziały polskie miały wracać do kraju traktem w dolinie Dzikiej Orlicy.
Przy przełęczy Nad Porębą znajdują się pozostałości schronów bojowych, zbudowanych przez Niemców. Dwa schrony stoją także koło schroniska "Jagodna" na przełęczy Spalona.
Ciekawostką są chodniki minowe, które powstały w czasie budowy drogi. Miały służyć do szybkiego jej zniszczenia przez odpalenie ładunków wybuchowych umieszczonych pod nawierzchnią. Wejścia do chodników znajdują się w ścianie oporowej szosy, ok. 2 km na północny-wschód od przełęczy Nad Porębą. W tym miejscu droga silnie "kręci", pokonując dolinkę strumienia.