W okolicach Tarnowskich Gór w XVI i na początku XVII w. istniało ok. 20 tys. szybów górniczych, w których wydobywano rudy cynku, ołowiu, srebra i żelaza. Był to wówczas jeden z największych ośrodków górnictwa kruszcowego w Europie. W kopalni "Fryderyk" działającej w osiedlu Strzybnica wydobywano głównie rudy cynku i ołowiu. Wielkie kłopoty sprawiała napływająca do chodników woda. Do napędu pomp osuszających stosowano tradycyjne konne kieraty, a koni na usługach górników były setki.
Gdy postanowiono rozbudować kopalnię, jej zarząd zdecydował się zainwestować w absolutną nowość - maszynę parową. Przedstawiciele pojechali w 1787 r. do Soho koło Birmingham w Anglii, gdzie od 12 lat razem ze wspólnikiem swoje maszyny parowe wytwarzał James Watt. W owym czasie był to jedyny tego typu zakład na świecie. Kupiona za 15 tys. talarów maszyna miała być pierwszą uruchomioną poza Anglią. Inwestycja sprawdziła się znakomicie. Przed 1806 r. zainstalowano jeszcze pięć maszyn parowych. Ta pierwsza poszła na złom po przepracowaniu 69 lat.
Dziś w Tarnowskich Górach można zwiedzać Kopalnię Zabytkową Rud Srebronośnych znajdującą się przy ulicy o niezwykle "górniczej" nazwie - Szczęść Boże. Na powierzchni zorganizowano Skansen Maszyn Parowych, a 40 m pod ziemią (zjazd na dół w najprawdziwszej klatce górniczego wyciągu) turystę czeka przejście trasy liczącej 1,7 km długości. Część tego dystansu (270 m) pokonuje się w łodziach, płynąc zalanym fragmentem chodnika. W asyście przewodnika grupy wędrują wilgotnymi korytarzami, mijając sporych rozmiarów komory, w których odtworzono dawny wygląd przodków. Widać postacie gwarków (górników) przy pracy, stare narzędzia i obudowy chodników. Po wyjechaniu na górę warto obejrzeć wystawę poświęconą tarnogórskiemu górnictwu (dokumenty, mapy, narzędzia, minerały).
Kopalnia jest czynna codziennie w godz. 9.00-15.00, w miesiącach letnich (VI-VIII) w weekendy czynna do 17.00. Należy pamiętać o zabraniu ciepłej odzieży - na dole panuje stała temperatura +10°C.
Kopalnia Zabytkowa Rud Srebronośnych
Tarnowskie Góry, ul. Szczęść Boże 81, tel. 032 285 49 96, 032 285 29 81
www.kopalniasrebra.pl