Na nadodrzańskim wale, blisko miejsca, gdzie niegdyś znajdowała się przeprawa promowa pomiędzy Nowym Lubuszem a Lubuszem (dziś Lebus w Brandenburgii) ustawiono oryginalny pomnik. Jest to prosta, marmurowa stela z symbolicznym logo wydarzenia i dobrze czytelnym, dwujęzycznym napisem „Ziemia Lubuska/Krajobraz Roku 2003-2004/ Lebuser Land/Landschaft des Jahres 2003-2004/ 7 czerwca 2003”. Kilka metrów przed kamieniem stoi biało-czerwony słupek graniczny a za nim rozpościera się piękny widok na rozłożone na wzgórzach niemieckie miasteczko z dominującym nad okolicą kościołem.
Lebus to historyczna stolica Ziemi Lubuskiej sięgająca korzeniami wczesnego średniowiecza. W X w. na lewym brzegu Odry powstał gród, o którym Gloger w „Geografii historycznej dawnych ziem polskich” pisał „Lubusz nad Odrą w ziemi lechickiej, którą przyłączył do Polski Bolesław Chrobry w latach 1007–1012”. W tamtych czasach pełnił on niebagatelną rolę grodu strażniczego. W czasach Bolesława Krzywoustego (1124) zlokalizowano tutaj Biskupstwo Lubuskie. W XIII w. siedzibę biskupa przeniesiono na drugą stronę Odry, do Górzycy, by wreszcie (po złupieniu miejscowości i porwaniu biskupa) ulokować ją w Fürstenwalde.
Nowy Lubusz powstał w roku 1765 na prawym brzegu Odry. Koloniści uprawiali ziemię i hodowali znaczną ilość bydła a osada w integralny sposób związana była z miasteczkiem po drugiej stronie rzeki – nie wybudowano tutaj świątyni, więc na mszę udawali się promem lub łodzią do Lubusza. Rzeka nie była przeszkodą. Prawdziwa granica rozdzieliła obie miejscowości dopiero 1945 r.
Krajobraz tej okolicy jest rzeczywiście piękny, ale to nie jego uroda zadecydowała o tym, że stanął tutaj wspomniany kamień pamiątkowy. Proklamowanie „Krajobrazów Roku” znajduje się wśród sztandarowych działań Międzynarodowego Stowarzyszenia Przyjaciół Przyrody (NFI – Naturfreunde Internationale). Wyróżnienie to przyznano już trzynastokrotnie. Co dwa/trzy lata w drodze głosowania wybierany jest któryś z przygranicznych regionów – warunkiem jest, by był ważny dla ekologii i rozciągał się na terenie dwóch lub więcej państw. Prestiżowy tytuł Krajobrazu Roku wiąże się ze wspólnymi działaniami na rzecz ochrony przyrody i turystyki, co w wyraźny sposób integruje mieszkańców. Przynosi to naprawdę wymierne efekty.
Warto wiedzieć:
Międzynarodowe Stowarzyszenie Przyjaciół Przyrody założone zostało w Austrii, w 1895 r. (dziś jest to największy z oddziałów). Wśród członków federacji znajduje się także Polskie Towarzystwo Turystyczno Krajoznawcze
Informacja:
Krajobrazami Roku były już: 1989 - Jezioro Bodeńskie, 1990 - Jezioro Nezyderskie, 1991/92 - Eifel, Ardeny, 1993/94 - Ujście Odry, 1995/96 - Alpy, 1997/98 - rzeka Moza, 1999/2000 - Szumawa, 2001/02 - dawna Flandria, 2003/04 - Ziemia Lubuska, 2005/06 - masyw Jura, 2007/09 - Delta Dunaju, 2010/11 – Słowacki Kras, 2013/14 - Górny Ren a na lata 2017/18/19 proklamowano Pierwszy Afrykański Krajobraz Roku – Senegal/Gambia.