Przed wejściem do I LO im. Karola Marcinkowskiego (zwanego popularnie „Marcinkiem”) w Poznaniu, w 2005 r. odsłonięto pomnik upamiętniający patrona szkoły. Autorem pomnika jest Wiesław Koronowski.
Spośród wszystkich pomników doktora, ten wydaje się być najbardziej przyjaznym. Wygląda tak, jakby doktor na chwilę przysiadł na kamieniu, z podróżną, lekarską torbą, jakby za chwilę miał ruszyć do kolejnego pacjenta...
Karol Marcinkowski urodził się 1800 r. w Poznaniu, w niezbyt zamożnej rodzinie. Jego matka szybko owdowiała, zarabiała na życie prowadząc szynk. Całe oszczędności przeznaczyła na wykształcenie dzieci. Karol uczył się w gimnazjum św. Marii Magdaleny, gdzie odznaczał się pilnością i wybitnymi zdolnościami. Zarabiał udzielając korepetycji mniej zdolnym dzieciom z zamożnych, ziemiańskich rodzin. Kontakty i przyjaźnie jakie wtedy zawarł owocowały przez całe jego późniejsze życie.
Za doskonałe wyniki w nauce otrzymał stypendium, które pozwoliło mu ukończyć studia medyczne w Berlinie. W czasie studiów brał udział w konspiracyjnych spotkaniach młodych Polaków, za co został aresztowany i osadzony w twierdzy Wisłoujście w Gdańsku. Wtedy też okazało się, że jest chory na gruźlicę.
Po odbyciu kary ukończył studia i z dyplomem doktora wrócił do rodzinnego Poznania, gdzie od razu otworzył lekarską praktykę. Szybko dał się poznać jako lekarz wyjątkowy. Pomagał wszystkim pacjentom bez względu na narodowość czy wyznanie. Opłaty za leczenie pobierał w zależności od zamożności pacjenta. Bogaci płacili dużo, najbiedniejszych leczył za darmo, a nawet sam kupował niezbędne lekarstwa.
Kiedy wybuchło Powstanie Listopadowe wyruszył do Warszawy. W powstaniu początkowo walczył z bronią w ręku, a po bitwie stawał za stołem operacyjnym opatrując rannych. Kiedy wyszły na jaw jego medyczne kwalifikacje mianowano go lekarzem dywizyjnym. W uznaniu zasług za udział w Powstaniu otrzymał Złoty Krzyż Orderu Virtuti Militari. Po upadku Powstania został internowany i osadzony w twierdzy w Kłajpedzie. Kiedy wybuchła epidemia cholery – również tam leczył chorych, pomagając w opanowaniu zarazy. Stamtąd trafił do Anglii, a potem do Francji, gdzie miał bliski kontakt ze środowiskami emigracyjnymi. Powrócił do Poznania, gdzie przez 3 lata leczył chorych, a w 1837 r. został skazany na 6 miesięcy twierdzy, jeszcze za udział w Powstaniu Listopadowym. W czasie odbywania kary, w Poznaniu wybuchła epidemia cholery. Wtedy władze miasta oraz mieszczanie zwrócili się do władz administracyjnych o przedterminowe zwolnienie Marcinkowskiego i pomoc w opanowaniu zarazy.
Pomimo postępującej choroby „doktor Marcin” nie oszczędzał się. Był prekursorem pracy organicznej. Wychodził z założenia, że szkoda polskiej krwi przelewanej w zbrojnych powstaniach, że z zaborcą należy walczyć „sposobem”. Dlatego zachęcał do konkurowania z Niemcami doskonałą jakością pracy i wykonywanych usług, solidnością i rzetelnością. Z jego inicjatywy w 1838 r. powstała Spółka Akcyjna Bazar. On też założył Towarzystwo Naukowej Pomocy dla Młodzieży Wielkiego Księstwa Poznańskiego, które z zebranych środków fundowało stypendia zdolnej młodzieży z biednych rodzin. Dzięki temu młodzi wykształceni Polacy mieli większe szanse na zajmowanie stanowisk w urzędach, do tej pory zdominowanych przez Niemców. Bardzo intensywny tryb życia i ciężka choroba doprowadziły do przedwczesnej śmierci doktora.
Zmarł w 1846 r. w Dąbrówce Ludomskiej, został pochowany na nieistniejącym już cmentarzu świętomarcińskim. Obecnie szczątki Karola Marcinkowskiego spoczywają w Krypcie Zasłużonych Wielkopolan na Wzgórzu św. Wojciecha. Działania zapoczątkowane przez Marcinkowskiego, konsekwentnie realizowane przez kolejne pokolenia Polaków, doprowadziły w efekcie do zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego, ale to już zupełnie inna historia.