Kościół św. Łukasza Ewangelisty położony jest w centrum wsi Izby leżącej nad rzeką Białą, u stóp Lackowej. Pierwotnie stała tu cerkiew drewniana pw. św. Łukasza Ewangelisty, w której znajdował się słynący z cudów obraz Matki Boskiej Izbiańskiej. Obraz otoczony był kultem i ciągnęły do niego rzesze pielgrzymów. Dzięki temu cerkiew podniesiono do rangi sanktuarium Maryjnego. Z uwagi na to, że świątynia nie mogła pomieścić stale rosnącą liczbę pielgrzymów przybywających również z Węgier i Słowacji przystąpiono do wznoszenia nowej, ale już murowanej cerkwi.

Cerkiew została zbudowana w 1886 roku. Jest to obiekt wzniesiony w stylu późnoklasycystycznym, składa się z nawy i półkoliście zamkniętego prezbiterium i transeptu. Nakryta jest dachami dwuspadowym, nad którymi górują trzy baniaste wieżyczki zwieńczone krzyżami. Od frontu dobudowana jest na planie kwadratu trzykondygnacyjna wieża nakryta baniastym hełmem zwieńczonym krzyżem. Do nowej świątyni przeniesiony został cudowny obraz Matki Bożej.

Wybudowanie we wsi nowej cerkwi prawosławnej i przejściu znacznej liczby mieszkańców na tą wiarę, spowodowało zamknięcie w 1928 r. cerkwi greckokatolickiej pw. św. Łukasza Ewangelisty. Cudowny obraz został przeniesiony 22.03.1955 roku z nieużytkowanej cerkwi do kościoła w Bereście. Kopia cudownego obrazu namalowanego przez księdza Adama Stachonia została umieszczona ponownie w otwartej świątyni, ale już przejętej przez Kościół katolicki. Oryginał pozostał w kościele w Bereście.

W wyposażeniu świątyni zachował się: zdekompletowany, późnoklasycystyczny ikonostas z elementami wykonanymi w 1888 roku oraz dwa ołtarze boczne z końca XIX wieku, z obrazami Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, św. Mikołaja, obraz z 1888 roku przedstawiający umycie nóg Chrystusa oraz ambona z końca XIX wieku.

Warto wiedzieć:

W 1721 roku ksiądz Jan Ropski, proboszcz izbiański, ufundował do cerkwi św. Łukasza Ewangelisty obraz Matki Boskiej Opiekuńczej. Obraz o wymiarach 147 x 96 cm jest malowany na płótnie. Obraz wnet zasłynął niezwykłymi łaskami i cieszył się niezwykłą czcią wiernych. Spowodowało to, że biskup Szumlański uznał obraz, jako słynący łaskami, co podniosło Izby do rangi sanktuarium Maryjnego. Przed obrazem tym modlił się między innymi Kazimierz Pułaski, dowódca konfederatów barskich i zawiesił także przy nim złote wotum za ocalenie życia.