Powstanie listopadowe było jednym z polskich zrywów niepodległościowych w XIX wieku. Do najważniejszych bitew tej kampanii doszło 25 lutego 1831 r. pod Olszynką Grochowską. Polskie wojska w liczbie 40 tysięcy żołnierzy, dysponujące 120 działami zaatakowały wojska rosyjskie w sile 60 tysięcy żołnierzy, którzy wspierani byli artylerią prawie 200 dział. Krwawe walki zakończyły się odwrotem obu stron. Polacy ponieśli straty około wynoszące 7,3 tysiąca żołnierzy, a liczniejsi Rosjanie 9,5 tysiąca.

W czasach trwania zaboru rosyjskiego niemożliwe było uczczenie miejsca bitwy i ofiar tutaj poległych. Po odzyskaniu niepodległości na jednej z olch rosnących tu w dniu walk wisiała tablica z tekstem „Jestem jedyną wnuczką bohaterów z 1831 r. Mam w sobie krew praojców, którzy tu padli. Ludzie nie rańcie mnie! Dajcie żyć jeszcze radością, że Polska wolna!”.

W dniu 12 lipca 1916 roku członkowie Towarzystwa Przyjaciół Grochowa ustawili na szczycie wydmy znajdującej się na skraju dzisiejszego rezerwatu Uroczysko Leśne „Olszynka Grochowska” pamiątkowy drewniany krzyż. W setną rocznicę bitwy zastąpił go metalowy krzyż. Wtedy też pojawiły się inicjatywy budowy mauzoleum, które pozostały do dziś w planach. W 1936 r. podczas prac melioracyjnych zebrano szczątki poległych i złożono w wymurowanej krypcie. Zwieńczyła ją tablica z napisem „Przechodniu powiedz współbraciom, że walczyliśmy mężnie i umierali bez trwogi, ale z troską w sercu o losy Polski, o losy przyszłych pokoleń, o Wasze losy”. W 1937 r. na symbolicznej mogile pojawiła się druga tablica z inskrypcją „Krwawy posiew na polach Grochowa, przeradzający się w potężny prąd siły odrodzeńczej Narodu w naszym pokoleniu wyda plon niepodległości Ojczyzny. Ku czci poległych w 1831 Bohaterskich Obrońców Ojczyzny Zrzeszenie Własności Nieruchomości Koła Grochów 1937.”

Stojąc na wydmie można posłuchać szumu wiatru w liściach drzew i wyobrazić sobie walczących w zimowy dzień lutego 1831 r.