Zniesienie w 1848 roku pańszczyzny w Galicji było doniosłym wydarzeniem. Dla uczenia tego wydarzenia na obrzeżach wsi oraz głównych skrzyżowaniach dróg stawiano krzyże lub kapliczki pańszczyźniane. W Gorajcu taki krzyż pańszczyźniany stoi na głównym skrzyżowaniu. Kamienny krzyż zwieńczony małym ozdobnym metalowym krzyżykiem stoi na solidnym postumencie wykonanym z kamienia.

Krzyż ten niczym zapisane stronice książki zarówno od frontu, jak i z tyłu pokryty jest wykutym tekstem w języku ukraińskimi i wypełnionym czarnym barwnikiem. Treść napisu po przetłumaczeniu – od frontu "Niech wam będzie prawowierny krzyż, pamięć wieczna danej swobody zbaw Panie lud Twój, pobłogosław dziedzictwo Twoje zwycięstwem prawowiernego króla naszego nad wrogami obdarzaj" oraz z tyłu "Pamięci nadanej swobody od pańszczyzny od dnia 15 maja roku bożego 1848, a postawiona ta figura roku bożego 1850 miesiąca maja dnia 18".

Krzyż ustawiony został dwa lata po zniesieniu pańszczyzny. Prawdopodobnie było to spowodowane zwłoką z zebraniem pieniędzy oraz późniejszym zamówienie krzyża u kamieniarzy z Brusna. Zniesienie pańszczyzny skutkowało bowiem dziesiątkami zamówień na te masywne krzyże składane przez poszczególne wioski.