Ponad bujną zielenią nadbużańskiej równiny lśni złota kopuła cerkwi górującej nad zabudowaniami męskiego klasztoru prawosławnego. Monaster ten istniał już w XV w. Jak głosi legenda, został założony w miejscu, gdzie zatrzymała się płynąca Bugiem ikona św. Onufrego. Dzięki niezłomnej woli mnichów i pomocy tutejszej szlachty, która uposażyła klasztor, przetrwał on przez XVII i XVIII w. jako prawosławny, mimo że diecezja chełmska, na której terenie się znajdował, postanowieniem unii brzeskiej z 1596 r. przeszła na katolicyzm, zachowując wschodni obrządek. Przez wiele lat po II wojnie światowej miejscowy klasztor był jedynym w Polsce prawosławnym męskim zgromadzeniem zakonnym. Do 1992 r. działało tu nawet Wyższe Prawosławne Seminarium Duchowne.

Klasztor w Jabłecznej położony jest w pięknej scenerii nadbużańskich łąk i nadrzecznych zarośli. Warto wybrać się na spacer do pięknych kaplic położonych poza głównym zespołem klasztornych zabudowań. Bliższa z nich, pw. Zaśnięcia NMP, znajduje się bardzo blisko parkingu. Do dalszej, pw. Św. Ducha, trzeba przejść dróżką wiodącą przez teren zrujnowanych po wojnie ogrodów, należących do monasteru. W trakcie spaceru wśród bujnej zieleni często spotyka się graniczne słupy malowane w biało-czerwone pasy. Blisko stąd do Bugu, który oddzielił od klasztoru położoną na jego prawym brzegu jeszcze jedną drewnianą kaplicę i pustelnie zakonników.

We wnętrzu cerkwi pw. św. Onufrego znajdują się niezwykle cenne ikony, w tym wspominana już ikona przedstawiająca patrona świątyni, która dała początek istnieniu monasteru w Jabłecznej. Napisana (ikony się pisze - nie maluje!) prawdopodobnie w XV w., zawiera w wydrążonym otworze relikwię św. Onufrego. W 1990 r. dzieło to zrabowano wraz z inną cenną ikoną - Bogurodzicy. Cztery lata później zakonnicy odzyskali oba zabytki, podobno płacąc za nie solidny okup.

Mieszane uczucia musi wywrzeć kamienny obelisk postawiony przez mnichów na pamiątkę ofiar zgubnej dla chrześcijaństwa unii brzeskiej z 1596 r. Wykute w kamieniu słowa tchną żalem i niechęcią do unitów i katolików wyznania rzymskiego. Konflikty i nieporozumienia od dawna były obecne na podlasko-poleskim styku kultur i religii.

Senna okolica Jabłecznej ożywa 24 i 25 czerwca, gdy przybywają tutaj tysiące wiernych na Dzień Świętego Onufrego. Po wieczornym nabożeństwie i nocnym czuwaniu w cerkwi około 3 rano przez nadbużańskie łąki rusza procesja w stronę kaplicy Świętego Ducha. Widok korowodu wiernych z setkami świec, sunącego w mglistym półmroku przez puste łąki, na długo pozostaje w pamięci.