Kaźmierz, leżący w Wielkopolsce na zachód od Poznania, dziś kojarzy się głównie z produkowanymi tutaj przez firmę „Hochland” serami. Jednak ta duża, bo licząca ponad trzy tysiące mieszkańców, wieś ma długą i ciekawą historię. Warto poznać kilka znaczących w niej okresów, a będąc tutaj, zobaczyć kaźmierskie atrakcje.

Osadnictwo w okolicach Kaźmierza zaczęło się rozwijać przed dziesięcioma tysiącami lat. Jego ślady odkryto podczas prac archeologicznych nad rzeką Samą oraz wokół Jeziora Bytyńskiego. Znalezione tu artefakty wykonane zostały z miedzi, brązu i żelaza. Wiele z nich świadczy o położeniu tych ziem przy ważnych traktach handlowych, bowiem wykonane zostały w różnych częściach Europy. Przebiegał tędy m.in. słynny szlak bursztynowy. Być może już wówczas zaczęła kształtować się handlowa osada, która wiele wieków później stała się zalążkiem dzisiejszego Kaźmierza.

Pierwsza pisana wzmianka o Kaźmierzu, wówczas jeszcze Kazimierzu, pochodzi z 1298 r. i wspomina o istniejącej tu wsi oraz parafii z kościołem. Wieś należała wówczas do znaczącego rodu Świdwów z Szamotuł. Ich staraniem w 1384 r. Kaźmierz otrzymał prawa miejskie. W następnych dwóch stuleciach nastąpił szybki rozwój miasta jak osady handlowej dla tej części Wielkopolski. Odbywały się tutaj cotygodniowe targi oraz duży jarmark 9 września, w dniu św. Reginy.

Kaźmierz był do utraty praw miejskich na początku XIX w. miastem prywatnym. Władały nim rodzina Niegolewskich w XVII i Moszczeńskich w XVIII w. W czasie zaboru pruskiego zdegradowany do rangi wsi stał się własnością rodziny książęcej von Sachsen-Coburg-Gota. Miejscowość straciła wówczas na znaczeniu, stając się jednym z prowincjonalnych ośrodków gospodarczych.

Po dawnych czasach, gdy Kaźmierz był miastem, pozostały pozostałości układu przestrzennego. Jego główną część stanowi duży prostokątny rynek z najstarszą budowlą miejscowości - późnogotyckim kościołem pw. Narodzenia NMP. Przez plac ten przebiega droga będąca dawniej traktem łączącym Poznań z Szamotułami. Zabudowa Kaźmierza pochodzi głównie z XIX i początków XX w.