27 grudnia 1918 r. w Poznaniu zainicjowany został niepodległościowy zryw polskich mieszkańców Prowincji Poznańskiej będącej do tej pory częścią Rzeszy Niemieckiej. Powstanie w krótkim czasie objęło większość terenów Wielkopolski. Spontanicznie powstawały powstańcze oddziały uzbrojone w broń odebraną pruskim żołnierzom. W trakcie walk oswobodzono wiele miast i wsi, które w traktacie wersalskim przyznano Polsce. Jeden z epizodów Powstania Wielkopolskiego związany jest z Opalenicą.

Mieszkańcy Opalenicy wzięli aktywny udział w Powstaniu Wielkopolskim. Już 2 stycznia 1919 r. zorganizowali oddział zbrojny nazwany Kompanią Opalenicką. Kompanią dowodził kapral Edmund Klemczak. Opaleniccy żołnierze wzięli udział m.in. w walkach o Zbąszyń i Nowy Tomyśl. Ich udział w powstaniu zakończył się w dniu zawarcia rozejmu w Trewirze 16 lutego 1919 r. W walkach poległo sześciu mieszkańców Opalenicy.

Powstańcom Wielkopolskim i poległym w walkach mieszkańcom Opalenicy poświęcono w 1922 r. pomnik przy cmentarzu parafialnym. Pomnik ten zniszczyli Niemcy w czasie okupacji. Nową pamiątkę poświęconą tamtym wydarzeniom i ich uczestnikom odsłonięto 5 stycznia 2004 r., a okazją była 85. rocznica wymarszu Kompanii Opalenickiej na front.

Pomnik, który stanął przy Gimnazjum im. Gen. Kazimierza Sosnkowskiego, nawiązuje swą formą do przedwojennego obelisku. Składa się z trzech cokołów, które symbolizują trzy zabory. Na środkowym postumencie znajduje się rzeźba orła wykonana przez Roberta Sobocińskiego oraz napis: „Ojczyzna z ich woli i krwi…” Całość uzupełnia ściana pamięci z tablicami zawierającymi nazwiska uczestników Powstania Wielkopolskiego oraz pochodzących z Ziemi Opalenickiej ofiar zbrodni katyńskiej.