Dostepna również w Get it on Google Play
Ponad 20 000 miejsc wartych odwiedzenia! Masz ochotę na wycieczkę w głąb Ziemi? Szukasz pomysłu na wyjazd z dzieckiem? A może planujesz wakacje na dwóch kółkach. U nas na pewno znajdziesz miejsce, którego szukasz!
Strona główna ciekawe miejsca zabytki: militaria Schron bojowy „Na Żwace” (1939)

Żory

Schron bojowy „Na Żwace” (1939)

Przy drodze DW 924 od strony Żor, przed torami kolejowymi w kierunku miejscowości Stanowice, miast Czerwionka-Leszczyny i Knurowa, po lewej stronie, wśród drzew (które są częścią Parku Krajobrazowego „Cysterskie Kompozycje Rud Wielkich”) widać betonowy schron bojowy z przełomu lipca-sierpnia lub z początku sierpnia 1939 roku. Jego zadaniem miało być wspieranie w chwili działań wojennych stanowisk piechoty ogniem z dwóch strzelnic, znajdujących się po bokach. Nad budową schronu czuwał (po specjalnym przeszkoleniu) przydzielony do nadzoru działonowy z 5. baterii 23. pułku artylerii kapral Józef Wyderko.

Schron charakteryzuje się prostą konstrukcją, o niskiej klasie odporności. Widocznie w tym miejscu nie przewidywano jakiejś szczególnej obrony okolicznych terenów. Został wykonany zgodnie z „Instrukcją saperską umocnień polowych”, wydaną w 1939 roku, mającą ułatwić masowe prace fortyfikacyjne. Według projektów zawartych w „Instrukcji...”, wykonano umocnienia wzdłuż ówczesnej granicy polsko-niemieckiej i na głównych kierunkach spodziewanych uderzeń nieprzyjaciela, nieco je modyfikując.

Schron wchodzący w skład tzw. „pozycji żorskiej” miał być uzbrojony w dwa karabiny ckm, po jednym na każdą stronę, skierowane skosem w stosunku do przedpola. W zależności od uzbrojenia schronu, kąt pola rażenia wynosił 600 m. w przypadku karabinu ckm Browning wz. 30 i 500 m. dla karabinu ckm Maxim wz. 08. Strzelnice umieszczone są na wysokości 60 cm nad poziomem gruntu. Od góry budowlę zabezpieczał żelbetowy tzw. nawis ( inaczej: okap ), a od strony przedpola, tzw. żelbetowe ucho.

Pod strzelnicami planowano umieścić ciężkie drewniane stoły o szerokości 90 cm. z zamocowanym uzbrojeniem. W ścianie tylnej znajdowało się wejście o wymiarach 120x65 cm., zabezpieczone tzw. betonową tarczą z przelotnią i otwory dla prowadzenia ognia karabinowego, a także otwór na „wyprowadzenie” rury od piecyka żelaznego, który miał zapewnić ogrzewanie w razie dłuższej obrony i chłodnych dni. Nie przewidziano żadnej wentylacji typu mechanicznego, lecz stosowano jedynie grawitacyjną. Za oświetlenie miały służyć lampy naftowe i świece. Załoga miała składać się z 5. żołnierzy. Powierzchnia izby bojowej wynosiła ok. 5, 7 m2.

01 września 1939 roku schron był wybetonowany, ale niewyschnięty i jeszcze oszalowany, podobnie jak ten na granicy Gostyni z Wyrami (dzisiejszy powiat mikołowski), zwany „Sowińcem”. Ogrodzenie nie było usunięte, a z pola ostrzału, nie były wyrąbane samosiejki młodego wówczas zagajnika. Nie posiadał także zabezpieczenia od czoła, które miały stanowić tzw. obkład kamienny i nasyp ( tzw. płaszcz ) ziemny.

Przed schronem ( widoczne do dziś ) ciągnęły się rowy strzeleckie o pełnym profilu, połączone tzw. linią rowów dobiegowych. Przy schronie stała 5. drużyna strzelecka z 3. kompanii Obrony Narodowej „Pszczyna”, pod dowództwem plutonowego Ludwika Kotasa. Wzdłuż dzisiejszej drogi DW 924, ze Szczejkowic i dalej rozstawione na drodze do Rybnika ( to przypuszczalnie ta sama droga ), zajął swe stanowiska II pluton z 2. kompanii ON „Żory”. W przypadku nadmiernego ostrzału nieprzyjaciela, pluton miał odskoczyć z przedpola i dosłownie schować się w wielkim kompleksie leśnym ( teren wspomnianego parku krajobrazowego ), ciągnącym się za linią kolejową relacji Rybnik-Żory-Pszczyna.

Dziś schron został wyeksponowany, ale nadal jest ukryty wśród drzew jakby czekał na wykonanie swego zadania, które zakładano we Wrześniu 1939 roku. Wciąż „strzeże” przydzielonego mu odcinka. Staraniem „Żorskiej Grupy Operacyjnej” wspólnie z Nadleśnictwem „Rybnik” został w ostatnich latach poddany gruntownej konserwacji, a przy tym odtworzono (odkopano) dawne transzeje ( m. in. rów łączący okopy ) i okopy, co pozwoliło na udostępnienie tego miejsca związanego z historią militarną regionu.

 

 

 

Zaproponował: KeepTalking

Promocje w naszym sklepie

Miejsca w okolicy

Żory
Copyright © 2007 Polska Niezwykła
Wszystkie prawa zastrzeżone. Żadna część ani całość serwisu nie może być reprodukowana ani przetwarzana w sposób elektroniczny, mechaniczny, fotograficzny i inny. Nie może być użyta do innej publikacji oraz przechowywana w jakiejkolwiek bazie danych bez pisemnej zgody Administratora serwisu.
Znajdź nas na