Na początku XX w. zaczęły narastać w Rosji nastroje antycarskie. Przeciwko władzy wystąpili nie tylko Rosjanie, ale także inne narody znajdujące się pod panowaniem Romanowów. Inicjatorami wystąpień, które apogeum osiągnęły w latach 1905-1907, były organizacje narodowościowe i związane z ruchem socjalistycznym. Po wystąpieniach w Petersburgu i „krwawej niedzieli” w Warszawie tzw. rewolucja 1905 r. objęła także inne miasta Polski. Demonstracje i strajki popierające dążenie Polaków do samostanowienia i zachowania tożsamości narodowej miały także miejsce w Warce. Chociaż wystąpienia te były tłumione przez carską policję i armię, przyniosły w ostatecznym rozrachunku znaczną poprawę sytuacji polskiego społeczeństwa.

W 2007 r. przy rondzie Jana Pawła II w Warce odsłonięto pomnik-krzyż wspominający wydarzenia 1905 r. Na cokole, będącym podstawą marmurowego krzyża, znalazła się inskrypcja ze słowami: „Boże ,błogosław mieszkańcom Warki 1905 2007”. Pomnik stojący w głównym dziś miejscu miasta towarzyszy codziennie jego mieszkańcom, przypominając czasy carskiej niewoli i walki o polską tożsamość.