Wodniakom jest pewnie dobrze znana, ale „spieszeni” turyści rzadko tam zaglądają – i trochę szkoda, bo to naprawdę ciekawy zabytek. Z racji swego przeznaczenia miejsce jest nieco oddalone od samego miasta (ok.1,5 km). Nosi nazwę Śluza nr 22 "Krzyż”. Jedni mówią, że to ostatnia, inni – że pierwsza śluza na Noteci, a wszystko dlatego, że wybudowano ją w miejscu, od którego przyjęło się nazywać Dolną Noteć dwoma nazwami. Rzeka na odcinku od Krzyża do Kanału Bydgoskiego to Noteć skanalizowana, a jej fragment od Krzyża do Santoka to Noteć swobodnie płynąca.
Dolna Noteć jest najdłuższym fragmentem żeglugowej drogi Wisła - Odra, będącej jednocześnie częścią międzynarodowej drogi wodnej E70 wiodącej z Antwerpii (Belgia, wybrzeże Atlantyku) aż do Kłajpedy (Litwa; wybrzeże Bałtyku). Wchodzi też w skład wodniackiej Pętli Wielkopolskiej, chociaż wydaje się, że nazwą właściwszą dla tej trasy byłaby Pętla Wielkopolsko-Lubusko-Kujawska.
W 2008 r. budowlę wpisano do rejestru zabytków pod nazwą „stopień wodny Krzyż nr 22” i oznaczono numerem 586/Wlkp/A. Urządzenia hydrotechniczne (śluzę o napędzie ręcznym, jaz i przepławkę) zbudowano w 1913 r. Użyto do tego sporych ilości betonu. Dno śluzy zrobiono z betonowej płyty, a takież same ściany obłożono ceglaną okładziną. Zastawkowy jaz również jest betonowy (przyczółki i filary), za to obłożono go cegłą i ciosanymi kamieniami.
Przy pomocy śluz pokonuje się czasami dość znaczne spady. Śluza nr 22 „Krzyż” to pojedyncza komora o spadzie wynoszącym 1,85 m, długości 57,4 m i szerokości 9,6 m. Zadaniem jazu jest spiętrzenie wody, i to nie tylko dla żeglugi, ale również dla nawodnienia okolicznych łąk. Poziom wody w jazie regulowany jest za pomocą wstawiania lub usuwania specjalnych zastawek. Obsługująca to maszyneria z 1912 r. naprawdę robi wrażenie.
Przy śluzie wybudowano w 1918 r. dom śluzowego i budynek gospodarczy. Oba są zadbane, pięknie się prezentują. W wypielęgnowanym otoczeniu znajdziemy dodatkowe atrakcje – m.in. ustawioną na trawniku makietę latarni morskiej, kotwicę, stare maszyny i nieczęsto dający się odszukać w terenie (również niemłody) reper.