Dzisiejsza zabudowa umiejscowiona wokół rynku oraz przy ulicach do niego przyległych pochodzi z XIX i początków XX wieku.

Najciekawszym obiektem jest budynek z około 1835 roku przy Rynku 10. Stanowił centrum życia społeczno-kulturalnego miasta w XIX wieku. W 1840 roku założono w nim pierwsze w Polsce towarzystwo archeologiczne pod nazwą Towarzystwo Zbieraczy Starożytności Krajowych.

Na północy od rynku wznosi się najstarszy zabytek architektoniczny Szamotuł - późnogotycka kolegiata pw. Matki Bożej Pocieszenia i św. Stanisława Biskupa z XV wieku.