Gniezno uzyskało prawa miejskie w 1 połowie XIII w. z nadania Władysława Odonica, który był również twórcą gnieźnieńskiego zamku. W XIII i XIV wieku trwała budowa miasta oraz jego murów obronnych. Do ówczesnego miasta prowadziły trzy bramy: Toruńska, Pyzdrska oraz Poznańska nazywana również Tumską. Kres tej zabudowy przypadł na XVIII i początek XIX wieku, kiedy to rozebrano mury miejskie oraz bramy. Na ich miejsce wytyczono nowe ulice oraz rynek. Układ taki istnieje współcześnie.

W najważniejszych miejscach dawnego miasta stoją dzisiaj piramidki z opisami zabudowy i planami dającymi turystom wyobrażenie ówczesnego założenia.