Tak jak ludzie starsi z nostalgią wspominają swoją młodość, nawet jeśli był to okres biedy czy wojny, tak w życiu państw i narodów szczególnie ciekawe wydają się czasy początków, mitycznej genezis, kiedy z mgławicy ludów, kultur i języków wyłonił się ten jeden, najważniejszy, który stał się naszym matecznikiem i ojczyzną. Jak wyglądał świat naszych pradziadów? Kiedy pierwsi Słowianie przybyli we wczesnym średniowieczu na ziemie dzisiejszej Polski, większość obszarów zajmowała prastara i prawie bezludna puszcza. Swoje osady zakładali oni przeważnie nad wodą, wzdłuż rzek i jezior, które były źródłem wody pitnej i najłatwiejszą drogą komunikacyjną. Okoliczne pola i lasy dostarczały im pożywienia i budulca. Pośrodku większych skupisk ludzkich, nad rzeką, jeziorem lub bagnem lokowano obronne grody, które jednak w większości pozostawały niezamieszkane, a chroniono się w nich jedynie w czasie bezpośredniego zagrożenia. Kultura materialna naszych słowiańskich przodków była niesłychanie prosta, żeby nie powiedzieć prymitywna, ściśle wiązała się z otaczającą ich przyrodą i tylko z rzadka wśród używanych przez nich przedmiotów pojawiały się wyroby z dalekich krajów, przywiezione przez wędrownych kupców. Miejsc przypominających tamten dawno utracony słowiański Eden jest na dzisiejszym Pomorzu jeszcze wyjątkowo dużo (znacznie więcej niż w innych, mocno zurbanizowanych regionach naszego kraju), a okolice jeziora Szczytno i Krępsko pod Człuchowem należą z pewnością do najpiękniejszych. Badania archeologiczne ujawniły, że w VII-XII w. nad brzegami tych jezior, zwłaszcza wokół przesmyku miedzy nimi, znajdowały się liczne osady słowiańskie. Oczywiście dzisiaj jedyną pozostałością po nich jest tylko leżąca na polu garść skorup, ale przynajmniej na ich miejscu nie wyrosły jeszcze "góralskie" domki letniskowe czy jakieś inne ozdobniki krajobrazu. Na głęboko wciętym półwyspie jeziora Krępsko zachowało się grodzisko z VIII-IX w. z pierścieniowatym wałem, który od strony lądu ma pięć metrów wysokości i częściowo zachowaną fosę. W pobliżu są jeszcze dwa inne, słabiej zachowane grodziska oraz trudno dostępne pozostałości grodu kasztelańskiego z XIII w. na wyspie na jeziorze Szczytno. Przesmyk miedzy jeziorami, dzisiaj przecięty groblą, po której biegnie szosa z Człuchowa do Koszalina, od wieków był miejscem, w którym najłatwiej można było przedostać się na drugą stronę tej długiej polodowcowej rynny. Już we wczesnym średniowieczu biegł tędy szlak handlowy z Rusi do północnych Niemiec. Śladem prowadzonych tu transakcji są między innymi przedmioty z grodziska w Gwieździnie, gdzie obok ruskiej pisanki znaleziono również szklane paciorki z Bizancjum i fragmenty arabskich monet. Jednak najbardziej zdumiewające było przypadkowe odkrycie we wsi Garsk nad jeziorem Krępsko. Oto wiosną 1983 r. podczas orki miejscowe dzieci zauważyły w bruzdach zabytkowe monety! Właściciel pola zebrał srebrne okruchy i zaczął je po kryjomu sprzedawać, ale zawiść sąsiadów sprowadziła do wsi archeologów ze Słupska... W sumie udało się odzyskać ok. 350 przedmiotów z tego skarbu, zarówno monet (w tym unikalny denar Bolesława Chrobrego!), jak i fragmentów srebrnych ozdób z X-XI w., lecz prawdopodobnie przynajmniej drugie tyle trafiło wcześniej do rąk kolekcjonerów. W malutkim Garsku tradycja o znalezieniu skarbu jest żywa do dzisiaj i bez trudu można tu znaleźć kogoś, kto nam wskaże stary dąb, pod którym dokonano niezwykłego odkrycia. Trzeba jednak uważać na aktualną właścicielkę tego miejsca, panią Biedakową (sic!), która po doświadczeniach z nachodzącymi ją nieustannie poszukiwaczami skarbów jest bardzo czujna i raczej nieufna wobec nowych gości...

"Słowiański Eden" stanowi specyficzną atrakcję turystyczną godną zobaczenia, szczególnie dla poszukiwaczy skarbów i miłośników tajemnic z minionych wieków.