Przemysłowy i idący za nim rozwój finansowy Bielska spowodował znaczny napływ ludności do powstałej aglomeracji, a co za tym idzie kolosalną rozbudowę miasta. Powoli tworzyło się wielkomiejskie życie towarzyskie, powstawały lokale rozrywkowe, lecz w dalszym ciągu brakowało instytucji dającej upust potrzebom duchowym.

Pierwszą próbą było utworzenie w 1791 r. przez Daniela Eisenberga prywatnej sceny teatralnej, która jednak nie zaspokajała w wystarczającym stopniu lokalnego zapotrzebowania. W 1813 r. utworzono pod dyrekcją F.Frankiego pierwszy bielski teatr zamkowy „Hochfurstliches Theater”, który w 1836 r. nieszczęśliwie spłonął podczas pożaru miasta. Odbudowany z salą na 540 miejsc nie zaspokajał rosnących potrzeb bielszczan. W konsekwencji powstała inicjatywa zbiórki pieniężnej na budowę nowego teatru miejskiego. Dzięki ofiarności lokalnej społeczności w latach 1889-1890, na bazie sporządzonego przez wiedeńskiego architekta Emila Förstera, wzniesiony został gmach Teatru Miejskiego w Bielsku. Dzień 30 września 1890r. był dniem wielkiej uroczystości otwarcia, podczas której wystawiono należącą do standardowego repertuaru ówczesnych scen miejskich sztukę szekspirowską „Sen nocy letniej’.

Budowla, o fasadzie zawierającej motywy rzymskiego łuku triumfalnego, zwieńczona rzeźbami Apolina w towarzystwie muz Melpomeny oraz Talii, stała się przedmiotem dumy bielszczan. Początkowo w teatrze funkcjonowała zawodowa scena niemiecka, by założone po 1921 r. Towarzystwo Teatru Polskiego, uzyskując dostęp do sceny, rozpoczęło wystawianie własnych polskich spektakli, a także innych teatrów z polskim repertuarem. Okres II wojny światowej stanął na drodze dalszym inicjatywom mającym na celu krzewienie polskiej sztuki. Bezpośrednio po wojnie, wystawiając „Krakowiaków i górali” Jana Kamińskiego towarzystwo „otwarło” funkcjonowanie teatru jako Teatru Polskiego w Bielsku. Teatr pod obecnym kierownictwem wystawia całe spektrum przedstawień i inscenizacji, w których uczestniczy stały skład oraz czołowa polska „śmietanka” aktorska.