Pod koniec XIX w. do Szklarskiej Poręby zaczęli przyjeżdżać przedstawiciele świata literatury, nauki i sztuki. Wielu z nich, zauroczonych górami decydowało się osiąść tu na stałe. Zamieszkało tu kilku malarzy, którzy byli uczniami Carla Ernsta Morgensterna, profesora klasy pejzażu w Szkole Sztuk Pięknych i Rzemiosła we Wrocławiu. Latem 1922 r. powstało „Stowarzyszenie Artystyczne Twórców św. Łukasza”, które obrało sobie za siedzibę „Młyn św. Łukasza” (dzisiejsza restauracja „Złota Jama”). Obiekt ten, dawny tartak był po pożarze przebudowany na winiarnię, hotel i salę wystawową. Pierwszą wystawę „łukaszowcy” zorganizowali w październiku 1922 r. Swoje obrazy wystawili: m.in. prof. Hans Fechner, prof. Arnold Busch, Alfred Nickisch, Georg i Joachim Wichmann, Franz von Jackowski, Hans Oberländer, dr Paul Aust. Ostatnim dużym wydarzeniem w koloni artystów była wystawa Alfreda Nickischa w 1932 r. z okazji 10-lecia Stowarzyszenia. „Stowarzyszenie św. Łukasza” zakończyło działalność z chwilą wybuchu wojny w 1939 r.(kajtek)